Wereldleiders geven op COP26 geen gehoor aan de noodoproep van Fairtrade boeren

Wereldleiders geven op COP26 geen gehoor aan de noodoproep van Fairtrade boeren

Cover afbeelding voorWereldleiders geven op COP26 geen gehoor aan de noodoproep van Fairtrade boeren

De klimaatconferentie COP26 in Glasgow is afgelopen weekend afgelopen. Dit was het uitgelezen moment om daadwerkelijk globaal tot actie over te gaan in de strijd tegen klimaatverandering. Fairtrade boeren en werknemers riepen bij aanvang van de conferentie de wereldleiders op eindelijk eerlijk te worden in hun klimaatbeloften: waaronder werk te maken van de toegezegde 100 miljard aan klimaatfinanciering naar arme landen. Hier is geen gehoor aan gegeven. 

“This COP’s outcome is in many ways a cop out, a frustrating conclusion to this summit filled with hope that we would see a start to the healing of our world”,  aldus Fairtrade boerin Mary Kinyua. 

In aanloop naar COP26 was iedereen het erover eens: er is geen tijd te verliezen. Positief is dat alle deelnemende landen de urgentie van klimaatverandering onderschrijven. Dat is wel eens anders geweest. Helaas blijkt dat wanneer woorden in daden moeten worden omgezet, geld en korte termijn belangen nog altijd de struikelblokken zijn. Na dagen onderhandelen bleek namelijk dat zowel de expliciete uitfasering van fossiele brandstoffen, alsmede de klimaatfinanciering aan landen die de gevolgen van klimaatverandering het meest merken, de laatste hete hangijzers waren. Het uiteindelijke slotakkoord, de ‘Glasgow Climate Pact”, geeft daarom toch een vervelende en teleurstellende nasmaak. 

Belofte maakt schuld 

Want hoe staat het er nu na twee weken onderhandelen voor als we de oproep van Fairtrade boeren en werknemers er weer bij pakken? In hun brief aan wereldleiders eisten zij klimaatrechtvaardigheid en riepen ze hun op ervoor te zorgen dat de 100 miljard dollar klimaatfinanciering die is beloofd, degenen bereikt die het het meest nodig hebben. ‘Gelukkig’ erkennen rijke landen dat ze precies in deze belofte (gemaakt in 2009!) enorm achter zijn gebleven en betuigen ze ‘diepe spijt’. Ongelooflijk en onbegrijpelijk is echter dat ze dit niet nu meteen willen rechtzetten en herstellen. De passages over de klimaatfinanciering naar arme landen zijn vaag, benoemen weliswaar de schade die klimaatverandering veroorzaakt (‘loss and damage’) maar meer dan verbetering wordt niet toegezegd. En laat dit nou precies zijn waar boeren en werknemers niets aan hebben: loze beloften. 

Dit zei ook Fairtrade boer Andres Gonzales tijdens een door Fairtrade georganiseerd side-event in Glasgow: “We need to put aside speeches, good words, promises, because I was taught that promises are debts and debts have to be paid, and the most developed nations are not complying. Empty promises, unfulfilled promises. We need these promises to be fulfilled.” 

Een grote teleurstelling dus wat dat betreft, voor die miljoenen mensen aan de frontlinie van de klimaatcrisis. Maar, we gaan niet bij de pakken neerzitten. Glasgow heeft ook aangetoond dat de afspraken gemaakt in Parijs officieel nog altijd overeind staan en de 1,5 meter temperatuuropwarming is (terecht!) als doelstelling niet losgelaten. Dat de twee grootste vervuilers VS en China samen verklaren klimaatverandering tegen te gaan is een belangrijke stap. De grote vraag is echter hoe alle landen samen er nou echt voor gaan zorgen dat die 1,5 graden ook in bereik komt, want zelfs met de nieuwe plannen en de aannemelijkheid dat niet alle afspraken nageleefd gaan worden, gaan we daar overheen. Met alle gevolgen van dien. 

Klimaatrechtvaardigheid 

We blijven daarom pal achter de 1,8 miljoen Fairtrade boeren en werknemers staan in hun strijd voor klimaatrechtvaardigheid. Ondertussen doen we er alles aan om hun zoveel mogelijk te ondersteunen in de strijd tegen klimaatverandering, om de gevolgen ervan enigszins te verzachten. Fairtrade boerengemeenschappen “willen nadrukkelijk niet als slachtoffer worden gezien”, zoals Fairtrade cacaoboer Bismark Kpabity uit Ghana duidelijk maakte op het podium in Glasgow vorige week, maar juist als onderdeel van de oplossing. Laten we daar dus gehoor aan (blijven) geven!