Mass balance helpt cacaoboeren
Voor chocola met het Fairtrade keurmerk kopen handelaren in bij gecertificeerde organisaties van cacaoboeren. Die organisaties verbouwen hun cacao volgens de normen van Fairtrade en ontvangen een eerlijke prijs en vaste premie om te investeren in ontwikkelingsprojecten. Het naleven van alle Fairtrade regels wordt strikt gecontroleerd.
Verderop in de cacaoketen worden de cacaobonen gemalen en worden cacaomassa en-boter in specifieke verhoudingen gemengd. Ook wordt nog suiker toegevoegd en soms melk. Opeenvolgende verwerkingsstappen, meestal door verschillende fabrikanten, maken van cacaobonen uiteindelijk chocola.
Als de chocolade-industrie de Fairtrade cacaobonen en hun cacao-bestanddelen in al deze verwerkingsstappen gescheiden moet houden, wordt het verwerkingsproces zo inefficiënt en complex dat de kosten aanzienlijk stijgen. De chocolade-industrie voelt er niet altijd voor hieraan mee te werken en het maakt de chocola duurder zonder dat cacaoboeren er beter van worden.
Om geen afzetmogelijkheden te verliezen voor duizenden Fairtrade boeren, gebruikt Fairtrade een systeem dat het Fairtrade volume aan cacaobonen precies volgt, van boeren tot eindproduct. Ook al is het de verwerkende industrie toegestaan eventueel ook bestanddelen uit andere cacaobonen te gebruiken. Dit systeem wordt vaak aangeduid als “mass balance”.
Bijvoorbeeld, als een chocoladefabrikant voor zijn Fairtrade repen 100 ton cacao nodig heeft, dan is 100 ton cacao bij Fairtrade boeren ingekocht op Fairtrade voorwaarden, inclusief de betaling van een extra $ 200 Fairtrade premie per ton. Hoe meer chocola met keurmerk de consument koopt, des te meer boeren eerlijk worden betaald en des te meer boeren duurzaam kunnen telen. Ook als de bonen van die boeren niet altijd 1 op 1 in de chocoladeletter met het keurmerk zijn terechtgekomen.
Zouden we het anders doen, dan verkochten de boerenorganisaties veel minder cacao op eerlijke voorwaarden. Daar kiezen we niet voor. We zouden de cacaoboeren dan in de steek laten.
