Kritische evaluatie IMVO-convenanten: hoog tijd voor MVO-wetgeving
Het onlangs gepubliceerde rapport van de University of Greenwich ‘Making human rights due diligence frameworks work for small farmers and workers in global supply chains’, in opdracht van Fairtrade Advocacy Office (FTAO), laat zien hoe MVO-wetgeving eruit kan zien om positieve impact te hebben voor boeren en werknemers. Uit het rapport blijkt dat een wettelijk MVO-kader nodig is dat daadwerkelijk de grondoorzaken van milieu- en mensenrechtenschendingen aanpakt en daarmee leidt tot een échte verschuiving in de handelspraktijken van bedrijven.
Dit kan volgens de onderzoekers alleen als de wetgeving zo wordt ontworpen dat het eventuele (onbedoelde) negatieve consequenties voorkomt. Het risico is namelijk dat wetgeving enkel voor een beperkt aantal bedrijven gaat gelden, het slechts een ‘tick the box exercise’ wordt en de druk op producenten, zoals boeren en werknemers, alleen maar toeneemt.
Daarom moet wetgeving:
- Gelden voor alle bedrijven, met speciale steun voor MKB-bedrijven
- Alle internationaal erkende mensenrechten, inclusief milieu, dekken
- Daadwerkelijk leiden tot veranderende handelspraktijken en aanpak van grondoorzaken
- Zo ingericht zijn dat het bedrijven verplicht eerlijke prijsmechanismen te implementeren, zodat producenten aan het begin van de keten daadwerkelijk met respect voor milieu- en mensenrechten kunnen produceren
- Specifiek erkennen dat leefbaar inkomen en leefbaar loon voorwaardescheppende mensenrechten zijn, die naleving van andere mensenrechten mogelijk maken
Bedrijven in de keten kunnen immers niet méér verwachten of eisen van producenten, zonder ze daartoe ook echt in staat te stellen. En juist dat is noodzakelijk: de lage prijzen die de industrie betaalt, leiden namelijk dagelijks tot schendingen in de keten. Niet voor niets agenderen wij het belang van het betalen van een fatsoenlijke prijs als absolute voorwaarde in elke aanpak van duurzaamheid en het voorkomen van mensenrechtenschendingen.
De coronacrisis maakt de situatie alleen maar urgenter. Daarom kan Nederland juist nu een leidende positie innemen in Europa door te beginnen met de invoering van MVO-wetgeving én een vernieuwd convenantenbeleid als twee kernelementen in het nieuwe MVO-beleid.
Zie ook de reactie van MVO Platform, waar Fairtrade lid van is, op de convenantenevaluatiehier.
