Het belang van een Fairtrade floor wage voor bloemenwerknemers
Elke maand zet Bright Prossy een deel van haar maandloon opzij en stuurt het naar haar moeder in het binnenland. Het geld dat ze overhoudt, na aftrek van haar maandelijkse kosten, zet ze op een spaarrekening via de ‘Savings and Credit Association (SACCO)’ van haar werkgever Wagagai Ltd. in Oeganda. Ze hoopt dat ze na verloop van tijd, samen met haar broers en zussen, genoeg heeft gespaard om een huis voor haar moeder te kunnen bouwen. Daarna wil ze sparen voor een eigen huis.
Bright is 3 jaar geleden begonnen als medewerker bij Wagagai, een kwekerij van jonge planten. Op dat moment was haar werkgever bezig met het implementeren van de Fairtrade floor wage voor de bloemensector. Bright, moeder van twee kinderen, is één van de 15.000 werknemers op Fairtrade gecertificeerde bloemenkwekerijen in Oost-Afrika die hebben geprofiteerd van aanzienlijke loonsverhogingen.
De sierteeltsector in Oost-Afrika heeft de afgelopen jaren een aanzienlijke groei doorgemaakt, waardoor de positie van de regio als de grootste exporteur van snijbloemen in Afrika is versterkt. In Kenia wordt gewerkt met collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO’s) die periodiek worden herzien waardoor bloemenwerknemers een inkomen verdienen dat inmiddels boven de extreme armoedegrens van de Wereldbank ligt. Echter landen als Ethiopië en Oeganda kennen geen vastgestelde minimum lonen of collectief overeengekomen lonen voor werknemers in de bloemensector. Als gevolg hiervan zijn de lonen gedaald tot onder de armoedegrens, waardoor werknemers niet genoeg geld hebben om in hun basisbehoeften te voorzien.
Fairtrade heeft in 2017 de Fairtrade floor wage voor plantages geïntroduceerd om het loon van medewerkers in de bloemensector te verbeteren. Fairtrade gecertificeerde bloemenproducenten zijn verplicht om de armoedegrens van de Wereldbank van US$1,90 per persoon aan te houden als absolute ondergrens van het loon in cash dat de werknemers ontvangen. Fairtrade is tot nu toe het enige certificeringsschema dat deze Wereldbank ondergrens hanteert. Het invoeren van de armoedegrens van de Wereldbank betekent dat de reguliere omrekening van US$1,90 in de lokale munteenheid van een land gecorrigeerd moet worden op basis van de waarde van de Amerikaanse dollar en de inflatie in dat land. Elk jaar past de Wereldbank haar ‘Purchasing Parity factors’ aan, wat betekent dat de Fairtrade floor wage niet statisch is maar meebeweegt met de kosten van levensonderhoud. Fairtrade gecertificeerde bloemenproducenten passen daarom de lonen, die zij aan hun medewerkers in cash uitbetalen, overeenkomstig aan.
3 jaar na de introductie van de Fairtrade floor wage zijn de resultaten heel tastbaar. Sinds januari 2020 voldoen alle Fairtrade gecertificeerde bloemenproducenten in Oost-Afrika, met in totaal 67.000 werknemers, aan de vereisten die Fairtrade stelt aan het loon dat minimaal betaald moet worden in desbetreffend land. Uit een recente evaluatie van de impact van deze maatregel bleek dat duizenden werknemers, met name in Ethiopië en Oeganda, hebben geprofiteerd van loonsverhogingen.
Op weg naar fatsoenlijke lonen
In Oeganda hebben werknemers van Wagagai Ltd. ongeveer 28,9% loonsverhoging gekregen, waarbij de laagstbetaalde werknemers nu per maand UGX 202.000 verdienen. Dit biedt nieuwe kansen en hoop voor werknemers zoals Bright om in hun basisbehoeften te voorzien en te investeren in eigen projecten. Jonah Lubega, ook een medeweker bij Wagagai Ltd, is een klein bedrijfje begonnen waar hij tomaten verkoopt buiten werktijd. Volgens Ambrose Kiwanuka, Wagagai’s Fairtrade Officer, heeft de Savings and Credit Association een enorme toename van geldstortingen gezien. “Werknemers willen meer sparen, zodat ze vervolgens substantiële bedragen kunnen lenen om in hun eigen ontwikkeling te investeren”, zegt Ambrose.
Lees het uitgebreide verhaal op de site van Fairtrade Africa: https://fairtradeafrica.net/a-journey-of-a-thousand-miles/
