Fairtrade premie geeft besteedbaar inkomen een boost
Om het leven van werknemers positief te beïnvloeden, kan de Fairtrade premie gebruikt worden om een deel in cash te laten uitbetalen aan de werknemers, maar ook om voedsel van te kopen, scholen en gezondheidscentra te bouwen, studiebeurzen aan te vragen, schoolbenodigdheden te kopen en goedkope leningen te verstrekken. Allemaal uitgaven die anders allemaal van het loon van de werknemers betaald zou worden.
Een recent Fairtrade rapport laat zien hoe de premie een boost geeft aan het inkomen van werknemers op bananenplantages in Ghana en Colombia. Uit het onderzoek blijkt dat in Ghana de financiële voordelen die via Fairtrade premie worden gegenereerd, neerkomen op gemiddeld USD $75 per werknemer per maand. Dit is behoorlijke aanvulling op het inkomen, als je het vergelijkt met de hoogte van een leefbaar loon die in de regio in Ghana was vastgesteld op $257.
66% van de werknemers zei dat ze het extra geld van de premie uitgeven aan basisbehoeften, zoals voedsel en andere huishoudelijke rekeningen. Zoals een werknemer die voor het rapport werd geïnterviewd het verwoordde: “Alle prijzen zijn verdubbeld, zoals voor benzine en vis… er zijn bepaalde artikelen die we ons gewoonweg niet meer kunnen veroorloven.”
Het onderzoek geeft aan dat in Colombia, een ander belangrijk land voor Fairtrade bananen, de premie ruim USD $88 per werknemer per maand waard is. Als je bedenkt dat de benchmark voor een leefbaar loon voor Colombia $ 433 per maand is, is dat ook een aanzienlijke bijdrage.
“Als bananenarbeider hebben we niet de economische capaciteit om bepaalde uitgaven te betalen, en dus maakt de premie het ons gemakkelijker.“
Werknemer Osnaider Mercado Sandoval Suarez, die op een Fairtrade gecertificeerde plantage werkt
Ondanks de belangrijke rol van de Fairtrade premie, als aanvulling op de lonen, is de behoefte aan een leefbaar loon voor werknemers dringender dan ooit. Wilbert Flinterman werkzaam bij Fairtrade International als Senior Advisor Workers’ Rights and Trade Union Relations, benadrukt dat “werknemers op plantages en fabrieken tot de meest kwetsbare groepen in de wereldhandel behoren. Het ontbreekt hen vaak aan formele contracten, vakbondsvertegenwoordiging en elementaire gezondheids- en veiligheidsbescherming – en dan heb je het nog niet over de lage lonen. Het is duidelijk dat de Fairtrade premie een groot pluspunt is en het besteedbaar inkomen verruimt, maar het mag nooit als excuus worden gebruikt om geen fatsoenlijk loon uit te betalen.”
Alle ketenpartijen moeten aan de slag om de huidige lonen structureel te verhogen naar leefbare lonen en ze indien mogelijk vast te leggen in lokale cao’s. Dat is een traject dat een langere adem vraagt. Om een onderhandelingsproces met vakbonden op gang te brengen, moeten vakbonden eerst de werknemers in een bedrijf kunnen bereiken, hen helpen organiseren en een dialoog starten.
Fairtrade-certificering kan dit proces vergemakkelijken, aangezien producenten vakbonden toegang moeten verlenen tot de werkplekken. Zij zijn zich hiervan bewust omdat zij het Vrijheid van Vakverenigings Protocol tekenden. Dit lokale proces moet ondersteunt worden door het stimuleren van een goede dialoog tussen werknemers en producenten en niet in de laatste plaats door duurzame inkoopvoorwaarden. Denk aan fatsoenlijke prijzen waar producenten ook leefbare lonen van kunnen betalen en lange termijn inkoopafspraken. Alleen zo maken we van leefbaar loon echt werk!
Meer weten over een leefbaar loon? Bekijk onze webinar!
