Klimaatverandering
Klimaatverandering, wat is ‘t?
Het klimaat verandert doordat de temperatuur op aarde stijgt. Dat komt doordat er steeds meer broeikasgassen zoals CO2 in de lucht komen. Fair is het bepaald niet. Vooral kleinschalige boeren worden hard getroffen.


Problemen door klimaatverandering
De klimaatcrisis is de grootste bedreiging voor het levensonderhoud van miljoenen kleinschalige boeren en werknemers in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. Extreme weersomstandigheden komen steeds vaker voor, vruchtbaar land gaat verloren en de opwarming van de aarde versterkt de verspreiding van gewasziekten. Als dat al niet erg genoeg is, worden deze gemeenschappen ook keihard geconfronteerd met stijgende schulden door COVID-19. Deze schulden, naast ’t verlies en schade door klimaatverandering, en de lage inkomens en lonen, zorgen ervoor dat deze boeren niet in staat zijn om zich aan te passen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Laat staan te investeren in schone, groene energie en duurzame landbouwmethodes. Terwijl dit eigenlijk onwijs hard nodig is om de bossen te beschermen en de biodiversiteit te herstellen. Maar zeg nou zelf, hoe kan je van een boer verwachten dat hij ‘groen doet terwijl hij rood staat’?

COP
De ehh.. COP? COP staat voor Conference of Parties (Conferentie van Partijen) en wordt ook wel de klimaattop genoemd. Het is ‘n jaarlijkse klimaatconferentie van de Verenigde Naties die wordt gehouden om te werken aan een wereldwijd actieplan om de negatieve effecten van klimaatverandering tegen te gaan. En.. dit is superhard nodig!
De aanpak van klimaatverandering vraagt om ’n klimaatrechtvaardige blik en insteek. Wereldleiders moeten juist inzien dat het kansen biedt om de miljoenen kleinschalige boeren en werknemers die ons voedsel produceren in klimaatoplossingen te betrekken. Juist met hun expertise en ervaring kunnen ze een sleutelrol spelen in de aanpak van klimaatverandering, bijvoorbeeld via het planten van bomen, omschakeling naar duurzame energie en nieuwere duurzamere productiemethoden. Daar moeten ze dan wel de mogelijkheid voor krijgen. Want, zolang armoede de basis is, zijn er amper kansen voor duurzame groei.
Fairtrade roept wereldleiders daarom opnieuw op in actie te komen!
COP27 Position PaperWat doet Fairtrade aan klimaatverandering?


Fairtrade & klimaat
wist je dit?

Fairtrade klimaatstrategie
Fairtrade heeft een klimaatstrategie ontwikkeld. De aanpak van Fairtrade richt zich voornamelijk op ondersteuning van kleine boeren. We stellen in onze standaarden voorwaarden voor duurzame productiemethoden, bijvoorbeeld op het gebied van waterverbruik, biodiversiteit, energieverbruik en pesticiden gebruik. Ook worden er door de boeren specifieke projecten ten aanzien van klimaatverandering uitgevoerd.
Fairtrade Klimaatstandaard
Fairtrade International heeft de Fairtrade Climate Standard ontwikkeld als een middel om kleine boeren en gemeenschappen te ondersteunen bij het produceren van Fairtrade Carbon Credits in speciale projecten en om toegang te krijgen tot de CO2-markt. Snap je ‘m? Wat wij eigenlijk willen zeggen is dat de projecten de boer in staat stelt zich aan te passen aan klimaatverandering, en tegelijkertijd hun bijdrage te leveren aan de beperking van de CO2-uitstoot.

Fairtrade Climate Academy
Klimaatverandering is een van de grootste uitdagingen voor koffieboeren. De koffieplant is extreem gevoelig voor temperatuurschommelingen. Het veranderende klimaat is een serieuze bedreiging voor de wereldwijde koffieproductie. Dat is voor boeren, die leven van de opbrengst van hun land, een harde realiteit. Zij zien hun inkomen langzaam verdampen.
’t doel van de Climate Academy
Om de koffieboeren beter weerbaar te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering wordt gewerkt aan organisatieversterking, de omschakeling naar duurzame energie en natuurlijk het stimuleren van duurzame productiemethoden.
Denk hierbij bijvoorbeeld aan trainingen over financieel management, het kweken van zaden of het aanplanten van schaduwbomen om de koffieplanten tegen de hitte te beschermen. Boeren leren daarbij van experts en daarna aan elkaar via de Training of Trainers methode. Bovendien investeren ze in de Climate Academy in nieuwe inkomstenbronnen en werkgelegenheid, om zo hun afhankelijkheid van koffie te verminderen. De opgedane lessen werden allemaal vastgelegd in een Climate Academy Guide, die beschikbaar is voor andere koffiecoöperaties. Zo kunnen ook boeren elders van elkaar leren! Da’s nou fijn hè?

Climate Academy Guide
Fairtrade bananen
Een bananenplant bestaat voor maar liefst 80% uit water. Niet zo gek dus dat ‘ie veel water nodig heeft om te overleven. Daarom is er bij Fairtrade extra aandacht voor milieu, klimaatverandering en waterbeheer. Naast strenge regels is er het Productivity Improvement Programme. Wij noemen het ook wel het PIP-programma. Dit is een programma om de productiviteit en kwaliteit te verhogen en daarmee de inkomsten van bananenboeren te vergroten. Tegelijkertijd wordt er gekeken naar het ontwikkelen van milieuvriendelijke technieken om zo hun ‘footprint’ te verkleinen. Op deze manier dragen Fairtrade boeren een steentje bij voor de toekomst van onze planeet.

Goed om te weten
80% van het voedsel in de wereld komt van 500 miljoen familieboerderijen! Wat we hiermee willen zeggen is dat we allemaal afhankelijk zijn van boeren voor ons voedsel.
Je staat er waarschijnlijk geen moment bij stil dat veel mensen die ons eten maken zelf honger hebben en in grote armoede leven. Da’s oneerlijk. De prijs die de industrie betaalt aan boeren en werknemers op plantages aan ‘t begin van handelsketens is veel te laag.
Klimaatrechtvaardigheid kan niet plaatsvinden in een context van armoede; je kunt de effecten van klimaatverandering niet aanpakken als je niet eens genoeg geld hebt om je gezin te kunnen voeden. Als we willen dat de toekomst van ons voedsel veilig is, hebben boeren eerlijke prijzen en financiële steun nodig.
- Ten eerste is er zeer weinig andere werkgelegenheid in landelijke gebieden, waar de meeste koffie, cacao en bananen in de wereld worden verbouwd. Het is gewoon niet mogelijk voor boeren om te stoppen met het verbouwen van een bepaald product. Mede omdat de meesten van hen onder de armoedegrens leven en geen toegang hebben tot kapitaal om te investeren.
- Ten tweede, in het geval van cacao, hebben cacaobomen 3-5 jaar nodig om volwassen te worden. Dat betekent dat de investering van een boer in het opzetten van een boerderij over vele jaren wordt gerealiseerd. Het is een heel moeilijke beslissing om te stoppen met iets wat je al jaren doet. Al helemaal als je het van je ouders hebt meegekregen en je verder geen spaargeld hebt.
- Ten slotte wordt de Fairtrade premie door coöperaties gebruikt bij het diversifiëren van inkomen. Dit is een belangrijk onderdeel van de oplossing. Op deze manier zijn boerengezinnen niet economisch afhankelijk van één bepaald gewas.
Fairtrade boeren zien drie belangrijke thema’s als grootste uitdagingen:
- beperkte markten
- klimaatverandering
- lage prijzen