Fairtrade Living Income Leader Product
De Fairtrade basis
Fairtrade staat voor een eerlijke wereld, met gelijke kansen voor iedereen. Helaas leven nog steeds veel boeren in armoede. Armoede is de grondoorzaak voor problemen zoals kinderarbeid, ontbossing en uitbuiting. Fairtrade gaat al veel verder dan vele andere keurmerken, met een zeer sterke basis. Zo werkt Fairtrade als enige keurmerk met minimumprijzen per productsoort om boeren meer zekerheid te bieden. En heeft Fairtrade als enige keurmerk een vaste niet-onderhandelbare premie. Bovendien investeren partners, via de licentiefee, in de ontwikkeling van boerencoöperaties en in het vergroten van bewustwording over eerlijke handel in landen zoals Nederland.
Fairtrade Living Income Leaders
Wij vinden dat leefbaar inkomen de norm moet worden. Alleen zo kunnen we de impact voor boeren vergroten.
Voor bedrijven die net een stapje verder willen gaan, is het Fairtrade Living Income Leader programma in het leven geroepen. Dit omdat de Fairtrade minimumprijs in sommige koffieproducerende landen helaas te laag is om een leefbaar inkomen te kunnen verdienen. Daarom berekende en publiceerde Fairtrade de Leefbaar Inkomen Referentie Prijzen (LIRP). Dit is de prijs die een boer voor alle koffie moet krijgen om fatsoenlijk van te kunnen leven én te kunnen investeren in duurzaamheid. Met het Living Income Leader programma brengen wij die koffieproducten onder de aandacht waar een hogere prijs voor is betaald en motiveren wij andere koffie-bedrijven om dit ook te gaan doen.
Het programma biedt meer zichtbaarheid en erkenning bij bijvoorbeeld aanbestedingen aan bedrijven die zich willen onderscheiden door producten aan te bieden waarvoor de LIRP is betaald, of een inkomensverbeteringspremie als de LIRP nog niet bekend is.
De criteria
Zo doe je mee!
Aanmelden?
Meest gestelde vragen
Dit programma bestaat om producten die voldoen aan de ambitieuze criteria extra onder de aandacht te brengen. Fairtrade International berekent Leefbaar Inkomen Referentie prijzen (LIRPs) en maakt deze openbaar zodat iedereen onze bevindingen en methodieken kan gebruiken. Hiermee legt Fairtrade de lat hoog en hoopt dat bedrijven deze prijs gaan betalen en zo boeren wereldwijd in staat stellen een leefbaar inkomen te verdienen. Dit is een vrijwillige extra stap die op dit moment niet is opgenomen in de Fairtrade standaarden. Middels dit programma willen wij producten uitlichten die dus nóg verder gaan dan de vaste eisen binnen Fairtrade.
Wij starten met een pilot met koffie uit het Out-of-Home segment. Hier zien wij een groeiende vraag vanuit aanbestedende partijen voor leefbaar inkomen concepten. Met de Fairtrade Living Income Leader pilot kunnen aanbestedende partijen zich duidelijker en verifieerbaar onderscheiden met een aanbod van Fairtrade koffie.
Wij zijn voornemens om dit concept vervolgens uit te rollen naar de retail en andere productgroepen zoals cacao.
Allereerst wil je een Leader zijn omdat je een positieve bijdrage wil leveren voor de koffieboer. Een leefbaar inkomen is een universeel mensenrecht. Boeren in staat stellen een leefbaar inkomen te verdienen via de inkoop van je koffie is iets om trots op te zijn en verdient extra aandacht. Het zet aan tot een race-to-the-top en is een voorbeeld voor de industrie!
Daarnaast heb je de volgende voordelen door de benoeming van je product als Living Income Leader:
- Ontvangst “bijlage” waarin staat bevestigd dat jullie product een Fairtrade Living Income Leader is (te gebruiken in bv. Tenders)
- Productprofiel op de Fairtrade Living Income Leader webpagina
- Overige communicatie voordelen (nieuwsbriefbenoeming, interview, toolkit, ..)
In eerste instantie ondertekent het bedrijf een Memorandum of Agreement waarin het bedrijf bevestigt te voldoen aan de criteria van het Fairtrade Leader programma. Ook is het een vereiste om bewijs te leveren dat hier ook daadwerkelijk aan voldaan is (vanaf de start of na jaar 1). Dit bewijs kan worden geleverd middels een jaarlijkse accountantsverklaring óf FLOCERT audit waarin staat bevestigd dat jullie voor jullie product hebben voldaan aan de criteria. Fairtrade Nederland bevestigt vervolgens dit bewijs te hebben ontvangen.
Het bedrijf is ten alle tijden zelf verantwoordelijk voor de bewijslast. Fairtrade Nederland is geen auditer of accountant en controleert de bewijslast niet. Fairtrade Nederland bevestigt bewijslast van een accountant of een FLOCERT-audit te hebben ontvangen.
Fairtrade certificering is een belangrijke eerste stap voor een beter inkomen van boeren. Fairtrade gaat met haar minimumprijs en aanvullende niet onderhandelbare premie in veel gevallen al verder dan bedrijfsprogramma’s of andere certificeringen. Op het moment dat wij nog hogere minimumprijzen voeren, zal het verkochte volume onder Fairtrade voorwaarden voor de boer – en dus de impact – verkleinen. Het risico voor boeren om de impact die ze al hebben met Fairtrade certificering te verliezen, omdat bedrijven uitwijken naar goedekopere programma’s is zeker aanwezig. Consultaties met boeren – boeren hebben voor 50% zeggenschap in het Fairtrade systeem – wijzen uit dat boeren zelf dit risico op dit moment niet aan willen. Het Fairtrade Leader’s programma gaat momenteel vooral om de promotie van producten waar een LIRP voor is betaald.
Het is belangrijk geen waardeoordeel te geven, maar de verschillende prijzen feitelijk naast elkaar te presenteren, waarvoor ze bedoeld zijn. De Fairtrade Minimumprijs is de basis om de kosten van duurzame productie te dekken en dient als vangnet in geval de wereldmarktprijs van koffie lager ligt. De LIRP is een prijs die boven de Fairtrade minimumprijs ligt; het is de prijs die een koffieboer voor één kilo koffiebonen zou moeten krijgen om een leefbaar inkomen te kunnen verdienen. In tegenstelling tot de Fairtrade minimumprijs en premie, is het betalen van deze referentieprijs vrijwillig. Het is een belangrijke manier om doelstellingen voor een duurzame koffiesector te realiseren.
De prijs die moet worden betaald om een Living Income Leader te zijn is de LIRP op FOB-niveau, waarbij bekend moet zijn wat de FOB-kosten van de coöperatie zijn. De LIRP is inclusief de Fairtrade premie (zie extra uitleg bij de vraag hieronder) . Indien de LIRP niet bekend is, wordt de inkomensverbeteringspremie (IP) betaald die bovenop de Fairtrade minimumprijs (FTMP) en de Fairtrade premie betaald als de wereldmarktprijs lager is.
Laten we arabica koffie als voorbeeld nemen:
– Fairtrade minimumprijs voor gewassen arabica = $1,80, de ip = $0,35 cent en de Fairtrade premie is $0,20. Dat komt dus neer op $2,35 per pound. Omdat de Fairtrade premie altijd nog bovenop de wereldmarktprijs komt – is de wereldmarktprijs van kracht vanaf >$2,15 per pound. Is de wereldmarktprijs > $2,15 per pound, dan betaal je de wereldmarktprijs + de Fairtrade premie. Deze bedragen zijn op FOB level.
Verder geldt dat als een koffie ook biologisch gecertificeerd is, er altijd nog een bio premie van $0,40 per pound bovenop komt.
Zie hier een link naar het overzicht van de Leefbaar Inkomen Referentieprijzen.
Het gaat om de LIRP aan de boerencoöperatie. Het gaat er dus om dat er een FOB (Free On Board) LIRP is betaald aan de boerencoöperatie. De LIRP wordt door Fairtrade International berekend op farmgate niveau. De LIRP is immers de prijs die een boer per eenheid koffie zou moeten ontvangen om een leefbaar inkomen te kunnen verdienen.
De contracten tussen de inkoper en de boerencoöperatie zijn echter weer vaak op FOB-niveau. Daarom moeten de inkoper en de coöperatie formeel bevestigen dat na aftrek van de FOB-kosten de LIRP nog steeds betaald is door de inkoper. De inkoper zelf is verantwoordelijk voor de bewijslast.
Wij hebben het gemiddelde verschil berekend tussen alle Leefbaar Inkomen Referentie Prijzen (LIRP) die wereldwijd bekend zijn en de Fairtrade minimumprijs plus de premie. Vervolgens hebben wij dit gemiddelde verschil besproken met een koffie-expert, met een marktpartij en met de LIRP expert van Fairtrade International. Op basis van deze consultaties en berekeningen is er een wereldwijd geldige premie van $0,35 cent per pound uitgekomen.
Dit is heel nadrukkelijk een inkomensverbeteringspremie en geen leefbaar inkomen premie, omdat het een schatting betreft en geen exacte berekening volgens de LIRP-methodiek.
Het Fairtrade Living Income Leaders programma is op productniveau. Bedrijven zijn op zichzelf geen leader, het desbetreffende product is een leader product.
Verder moeten de claims onderbouwd zijn én feitelijk controleerbaar, zodat er geen overclaims gemaakt kunnen worden. Dit in lijn met de Green Claims Directive.
We willen volledig mogelijke informatie aanleveren. Daarom worden ook de volumes vermeld bij de Leader producten zodat duidelijk is om welke hoeveelheid het gaat.
Verder is de Leader’s titel maar één jaar geldig. Fairtrade stimuleert lange termijn samenwerkingen. De koffie inkoop gebeurt echter meestal één of twee keer per jaar. Daarom moet telkens weer worden aangetoond dat de inkoop van nieuwe volumes ook aan de criteria voldoen. Wel ondertekent het bedrijf een commitment dat zij voor minimaal drie jaar aan de criteria voor het betreffende product zullen voldoen.