Wat is het laatste dat je verwacht te zien in het cacaogebied van Ivoorkust?

Voor Cat Rayner, al 15 jaar werkzaam voor de Engelse Fairtrade Foundation, was dit een oudere man in een wielrenpakje. Geen ongewone aanblik in Europa, maar Cat had er geen idee van dat er ook in Ivoorkust fietsliefhebbers zijn. En dit was niet de enige overeenkomst die Cat ontdekte tijdens haar bezoek aan Ivoorkust. In dit blog deelt ze haar persoonlijke ervaringen.
‘Tijdens een reis die bedoeld was om de impact van Fairtrade en Ben & Jerry’s op cacaoboeren te onderzoeken, ontdekte ik dat ik meer gemeen heb met cacaoboeren en -boerinnen dan ik had verwacht. We delen hobby’s, zoals fietsen en dansen, maar ook normen en waarden. En ook zorgen. En dat is precies waarom we samen met boeren in ontwikkelingslanden hard moeten werken aan het oplossen van deze zorgen. Vandaag nog.
Familie
En er zijn zat zorgen voor cacaoboeren. Neem bijvoorbeeld Pauline Ahi N’da uit Capressa. Net als ik is ze moeder. Ze is al tien jaar cacaoboerin en ze vertelde me dat haar cacaofarm haar enige bron van inkomsten is. Dat kan het leven behoorlijk zwaar maken als ze niet genoeg verdient aan de cacaoteelt. Maar sinds de komst van Fairtrade zijn de dingen beter geworden.
‘Ik ben zelf niet zo lang naar school geweest. Ik kan schrijven en ik spreek Frans, maar ik had graag meer geleerd. De Fairtrade ontwikkelingspremie heb ik gebruikt om het schoolgeld voor mijn kinderen te betalen. En ik heb onlangs een stukje land gekocht. Stukje bij beetje kan ik een thuis bouwen voor mijn gezin.’
Pauline wil graag dat haar kinderen het goed doen op school. Ik ook.
Klimaatproblemen
Tijdens onze reis regende het ontzettend veel. Bali Sam Toh was één van de vele cacaoboeren die ons graag over de gevolgen van klimaatverandering wilde vertellen. Niet alleen over de gevolgen voor de cacaoteelt, maar ook over het effect van klimaatverandering op de hoeveelheid voedsel die hij kan verbouwen voor zijn eigen gezin.
‘Dit is echt een groot probleem. De productie neemt af en veel boerderijen zijn verwoest. Ook mijn boerderij sterft langzaam.’
Bali Sam Toh, Cacaocoöperatie Capressa
Zelf ondervonden we ook hoe onvoorspelbaar en heftig de regenval is geworden. We konden de volgende dag niet op pad omdat de wegen compleet weggeregend waren. Klimaatverandering is dus iets dat ons allemaal angst aanjaagt. Ik doe mijn best om mijn eigen impact op het klimaat zo klein mogelijk te houden, net als heel veel consumenten. Dat een groot bedrijf als Ben & Jerry's ook snapt hoe belangrijk dit is, stelt me een beetje gerust. Ook Fairtrade snapt het. Onze Fairtrade standaarden en de Fairtrade ontwikkelingspremie ondersteunen boeren die hun boerderijen en gewassen moeten aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. En dat is maar goed ook, gezien de enorme klappen die het veranderende klimaat uitdeelt aan kwetsbare boerengemeenschappen.
Gelijkheid
Als ik nadenk over andere waarden die ik gemeen heb met Ben & Jerry's en de cacaoboeren die ik heb ontmoet, dan kom ik uit op gelijkwaardigheid. Gelijkwaardigheid is iets waarvoor Ben & Jerry's zich altijd heeft ingezet. Of het nu een campagne voor het homohuwelijk is of hun oproep om vluchtelingen te helpen. Ook Fairtrade werkt met boeren aan gelijkwaardigheid.
Yvonne Edo vertelde me: ‘Voordat ik mij aansloot bij een Fairtrade coöperatie had ik geen idee van mijn rechten. Nu weet ik waar ik recht op heb, niemand kan dat van me afpakken. Soms cijferen we onszelf weg, maar iedereen is belangrijk. Iedereen heeft zijn eigen rol in de maatschappij. Via Fairtrade heb ik over al deze aspecten geleerd’.
Op de eerste dag dat we een coöperatie bezochten, werd ik opgewacht door een zee van kleurrijke shirts en jurken en lachende gezichten. Dit warme welkom ga ik nooit vergeten.
Op mijn laatste dag in Ivoorkust zei Konan Kouassi, één van mijn collega’s bij Fairtrade Afrika, die iedereen in alle dorpen lijkt te kennen, dat Fairtrade een familie is. Daar ben ik het mee eens. Met heel mijn hart.’