Internationale Dag van de Coöperaties: Coops 4 decent work
Geschreven door Alien Huizing, Supply & Development Manager, Stichting Max Havelaar.
Het geheel is groter dan de som der delen. Simpel gezegd betekent dat als mensen samenwerken je meer kunt bereiken dan als je in je eentje werkt.
En dat is precies de essentie van een coöperatie. Samenwerken, middelen, kennis en ervaring delen, een gezamenlijke visie, een democratische structuur en solidariteit. Dit maakt Fairtrade coöperaties sterker waardoor ze beter in staat zijn om voor zichzelf op te komen in een handelsomgeving waar boeren vaak aan het kortste eind trekken.
Meer dan 1400 kleinschalige Fairtrade boerenorganisaties in 73 landen vieren dit jaar op 6 juli de Internationale Dag van de Coöperaties rondom het thema ‘fatsoenlijk werk’. De omvang van de Fairtrade coöperaties verschilt enorm. De kleinste heeft 2 leden, de grootste meer dan 90.000 en het gemiddelde aantal leden ligt op 260. Wereldwijd zijn er bijna 1,5 miljoen boeren die profiteren van het feit dat ze lid zijn van een Fairtrade coöperatie, inclusief het vangnet van de Fairtrade minimumprijs en de premie.
De door de Verenigde Naties vastgelegde Sustainable Development Goals (SDGs) beogen fatsoenlijk werk en economische groei. Fairtrade’s overtuiging is dat een fatsoenlijk inkomen een essentiële voorwaarde is voor fatsoenlijk werk. Fatsoenlijk inkomen is een basis mensenrecht, maar miljoenen boeren en werknemers in ontwikkelingslanden verdienen zelfs niet genoeg om voedzaam eten, huisvesting of onderwijs te betalen. Laat staan dat ze kunnen sparen voor onverwachte uitgaven of een pensioen. De prijs die aan boeren betaald wordt voor koffie, thee, cacao of bananen is veel te laag. Dit betekent dat ook zij op hun beurt de werknemers geen fatsoenlijk loon kunnen betalen.
Daarom zijn coöperaties zo belangrijk. Fairtrade coöperaties hebben meer macht om betere deals met afnemers uit te onderhandelen. Ze hebben betere toegang tot krediet en andere financiële diensten. De leden beslissen gezamenlijk hoe ze de Fairtrade premie investeren en voor vrouwen kan lidmaatschap van een coöperatie een eerste stap zijn naar gendergelijkheid en zelfbeschikking.
Neem bijvoorbeeld de 470 vrouwen van koffiecoöperatie Koperasi Kopi Wanita Gayo in Atjeh, Indonesië. Het is de eerste koffiecoöperatie in Zuidoost-Azië die gerund wordt door vrouwen. Het is opgezet om de vrouwen een stem te geven in deze conservatieve en door mannen gedomineerde gemeenschap. In hun eerste jaar hebben de vrouwen 13 ton koffie verkocht. Ze zijn van plan om de bijbehorende Fairtrade premie te investeren in een centrum voor reproductieve gezondheid en een ambulance aan te schaffen voor de gemeenschap.
Een theecoöperatie in Malawi met meer dan 800 leden, Sukambizi Association, investeerde de Fairtrade premie met name ten behoeve van kinderen. Ze bouwden 12 schoolblokken in verschillende dorpen. Eerder wilden ouders hun kinderen niet naar school sturen omdat deze te ver weg lagen om heen te lopen. De coöperatie bouwde ook een kraamkliniek, kocht een ambulance en stelde schoon drinkwater beschikbaar aan 4000 gezinnen.
In Ivoorkust is Awa Bamba, directeur van de 3000 leden tellende cacaocoöperatie Cayat een van de eerste afgestudeerden van Fairtrade’s Women School of Leadership. Onder Bamba’s leiding verdubbelde de productie en hebben ze ook andere inkomstenbronnen weten aan te boren zoals het fokken van kippen en de verkoop van eieren. De premie is verder aangewend om een radiostation op te zetten voor de gemeenschap en een microkrediet systeem voor leden te organiseren.
Deze voorbeelden, slechts drie van de vele duizenden Fairtrade coöperaties wereldwijd, laten zien hoe het Fairtrade coöperatiemodel leden helpt om onder betere omstandigheden hun werk te kunnen doen. Er is de afgelopen dertig jaar veel veranderd, maar we zijn er nog lang niet. Om de positie van boeren verder te verstevigen heeft Fairtrade eerder dit jaar haar standaard voor kleinschalige boerenorganisaties herzien De wijzigingen – die in deze video uitgelegd worden- geeft kleinschalige boerenorganisaties een sterker kader om een levensvatbaar bedrijf op te bouwen, hun commitment aan de markt na te komen en verandering te bewerkstelligen in hun gemeenschappen.
Doe met ons mee en vier samen met ons en de duizenden Fairtrade coöperaties wereldwijd de Dag van de Internationale Coöperaties en de campagne voor fatsoenlijk werk en inkomen. Weet wat je koopt.
