Forum on Business and Human Rights – terugblik
Geschreven door Eva Goebbels, Policy officer, Stichting Max Havelaar
“The protection of human rights is our most common heritage”. Met deze quote begon mijn eerste sessie bij het forum van de Verenigde Naties over mensenrechten en bedrijfsleven. De toon was hiermee meteen gezet. Terugkijkend op deze drie dagen, besef ik mij hoe bijzonder die dagen waren. Het is waanzinnig om te zien hoeveel bedrijven, academici en NGO’s aanwezig waren op het forum. Ik heb veel nieuwe inzichten verkregen in Genève. Hieronder een aantal van de belangrijkste punten voor mij uit Geneve.
- Stakeholderengagement blijft belangrijk om de geluiden om ons heen beter te begrijpen. Met een top-down benadering wordt niet de impact gezien die men graag zou willen zien. De stem van de leverancier moet ook meegenomen worden in de discussie omtrent mensenrechten en bedrijfsleven.
- Staten beginnen steeds meer in de taal van bindende wetgeving te spreken. Het besef is er dat alleen zelfregulatie niet voldoende is. Ook bedrijven krijgen steeds meer behoefte aan goede regelgeving om een gelijk speelveld te garanderen.
- “Partnership is the new leadership”. Een quote van Tom Smith, Wallmart. Geen NGO of bedrijf gaat de problemen alleen oplossen. Luisteren en daarmee samenwerken is noodzakelijk om de oorzaak van misstanden aan te kunnen pakken. Niet alleen in één bepaalde sector, maar ook sector overschrijdend.
- Overheden nemen al veel initiatieven ten aanzien van mensenrechten en bedrijfsleven en sommige zelfs al wetgeving zoals in Frankrijk (Duty of Vigilance). Toch is het niet genoeg en werd er op het forum herhaaldelijk benadrukt dat de overheid een leidende rol zou moeten innemen.
- Transparantie is een harde vereiste in het aanpakken van mensenrechtenschendingen in toeleveringsketens. Bedrijven en consumenten willen ‘goedkoop’ en vergeten dat dit de mensenrechten van iemand anders zal beïnvloeden. De minimumlonen die betaald worden aan het begin van de keten zijn namelijk niet genoeg.
- Het gevaar van een tunnelvisie ligt op de loer. Strikt genomen zouden bedrijven die ‘slecht’ doen en dus mensenrechtenschendingen veroorzaken, afgeschreven moeten worden. Maar als men de wereld zo blijft zien, missen wij kansen om impact te realiseren. Diegene die ‘goed’ willen doen, maar dat nu nog niet volledig doen worden dan ook afgeschreven. Uitsluiting van bedrijven is niet de oplossing, maar stimuleren om beter te doen wel.
Hoewel er dus al mooie stappen worden gezet door zowel overheden, bedrijven als NGO’s is er nog een hoop te doen. Wereldwijde problemen vereisen wereldwijde oplossingen en daarmee ook goede samenwerking. Eén ding is duidelijk: de wil is er, nu nog gezamenlijk het juiste pad kiezen. Bij het kiezen van het juiste pad is het belangrijk om te onthouden: ‘due diligence is not about the companies but about the people’.
